Arnavutluk’ta Tarım ve Hayvancılık
Toplam 28.750 km2 alana sahip olan Arnavutluk’ta 696.000 hektar (%24) tarım, 1.014.000 hektar
(%36) orman ve 423.000 hektar (%15) mera alanı bulunmaktadır. Toplam nüfusun yaklaşık %50’si
tarım ve/veya tarımla ilgili sektörlerde istihdam edilmektedir. Tarımsal faaliyetlerin ülke ekonomi
içindeki payı %20 civarındadır.
Arnavutluk tarım sektörü potansiyeli açısından ele alındığında; 14.400 ton tıbbi ve aromatik bitki
üretimi 696.000 hektarlık alanın %73,2’sine denk gelen 509.500 Hektarlık alanda yapılmaktadır.
421.600 hektar alan sebzeler dahil olmak üzere tarıma elverişli arazileri oluşturmaktadır. 87.900
hektar alanı meyve bahçelerinden oluşmaktadır. 2020 yılı sebze üretim verilerine göre 1.295.726
ton sebze üretilmiş ve üretim miktarında ilk üç sırayı Fier, Berat ve Tiran’ın almıştır. 684.023 ton
tahıl ise Fier, Elbasan ve Korça şehirlerinde üretilmiştir. 2020 yılında 362.583 sığır, 1.05 milyon
ton süt, 861 milyon yumurta ve 4.600 ton bal üretilmiş, ayrıca 16.892 ton balık üretiminin
gerçekleştirilmiştir. İhracattaki başlıca tarım ürünleri domates, kavun, karpuz, salatalık gibi
ürünlerden oluşmaktadır.
Ülke verimli arazilere, uygun iklim şartlarına ve yeterli su kaynaklarına sahip olmasına karşın net
tarım ürünleri ithalatçısı durumundadır. Arazilerin küçük ve parçalı olması, yetersiz
mekanizasyon, uygun depolama alanlarını olmaması nedeniyle üretim yetersiz kalmaktadır.
Arnavutluk’ta tarım sektöründe uygulanan teşvikler 3 başlık altında toplanmaktadır. Mali
teşvikler başlığında tarım makineleri ve canlı hayvan ithalatında %0 KDV ve agroturizm teşvik
paketi kapsamında %6 KDV, %5 kurumlar vergisi ve %0 çevre vergisi yer almaktadır. Ayrıca her yıl
bütçeden belirli bir payın tarım ürünlerine ayrılması söz konusudur. İkinci olarak IPARD- Avrupa
Birliği fonları ile tarımsal araç-gereçlerin, üretim ve pazarlama araç gereçlerinin, iş geliştirme
alanlarının desteklenmesi için 146 milyon avro teşvik verilmesi söz konusudur. Anılan teşvikler
2022 Eylül ayından itibaren sağlanmaya başlanacaktır. Son olarak; kamu arazilerinin dikim ve
esansiyel yağ tarımında kullanılması halinde 10 yıla kadar, üzüm bağı, meyve bahçesi, seracılıkta
30 yıla kadar, zeytincilik, kuru yemiş ve diğer ekinlerin olduğu ağaçlı meyve bahçelerinde 99 yıla
kadar düşük bedeller ile kiralanması söz konusudur.
Ülkede, hâlihazırda gübre ve ilaç kullanımının az olması nedeniyle organik tarım faaliyetleri için
uygun alanlar bulunmaktadır. Ülkede, bir milyon ton civarında taze sebze üretimi
gerçekleştirilmekte olup, son yıllarda seracılık yaygınlaşmaktadır. Bununla birlikte, başta tahıl
ürünleri olmak üzere tarım ürünleri üretimi ihtiyacı karşılamamaktadır.
Ülkemiz ile Arnavutluk arasındaki Serbest Ticaret Anlaşmasının eki tercihli ticarete konu ürünler
listesi incelendiğinde Arnavutluk’tan ülkemize 33 ürün grubu için (peynir, yumurta, bal, domates,
soğan, lahana, havuç, hıyar, fasulye, kavun-karpuz, bezelye, bazı şifalı bitkiler , bazı kabuklu
meyveler, bazı sebzeler, bazı meyve konserveleri, alkollü-alkolsüz içecekler vs.) çeşitli miktarlarda
vergi indirimleri uygulanırken, ülkemiz menşeli 46 ürün grubu için (bazı peynirler, yumurta, bal,
baklagilleri, fındık, ceviz, kestane, antepfıstığı, incir, üzüm, turunçgiller, elma, kiraz, şeftali, çilek,
baharatlar, çikolatalı ürünler, kakaolu ürünler, ekmekçi mamulleri, çeşitli meyve sebze
konserveleri, reçeller, meyve suları, mayalar, dondurma, içme suları ve yem) çeşitli miktar ve
oranlarda tercihli ticaret öngörülmektedir.
Arnavutluk, meyve sebze konserveleri ve salça, bazı alkollü içecekler, hazır gıdalar, bazı şifalı
bitkiler ve kesme çiçekler ithalatında ülkemiz ve üçüncü ülke menşeli mallar için %15, diğer
ürünlerde ise 0 ila %10 arasında gümrük vergi uygulamaktadır.